O‘ZBEK XALQ ERTAKLARIDA OBRAZLAR TIZIMI VA ULARNING TUTGAN O‘RNI

Abstract

Ushbu maqolamizda O‘zbek xalq og‘zaki  ijodining eng qadimiy janrlaridan bo‘lgan ertak janri hamda undagi qahramonlarning hayot bilan bog‘liq jihatlarini tahlilga tortganmiz. Ertak xalq og‘zaki badiiy ijodining eng qadimiy, ommaviy, hajman yirik, katta-kichiklar uchun baravar  qiziqarli bo‘lgan janridir. Ular juda uzoq  o‘tmishda ibtidoiy ajdodlarimizning mifologik dunyoqarashi, qadimiy urf-odatlari, marosimlari asosida paydo bo‘lgan. Ertaklarda, odatda, xalqning maishiy  turmushi va eng olijanob insoniy fazilatlari haqidagi orzu-o‘ylari xayoliy va hayotiy uydirmalar vositasida bayon etiladi. Ertak janri barcha xalqlarning og‘zaki ijodida mavjud bo‘lib, har bir xalqning umuminsoniy fazilatlari, olijanob qarashlari, yuksak orzulari va intilishlarini o‘ziga xos milliy ruhda ifodalaydi. Jumladan, o‘zbek xalq ertaklarida xalqimizning o‘tmish va kelajak maishiy turmushi haqidagi qarashlari, axloqiy me’yorlari, ruhiy olami, o‘y-istaklari, orzu-armonlari, shuningdek, jonajon diyorimizning tabiiy iqlimi, geografik muhiti, hayvonot va nabotot olami ona tilimizning boy imkoniyatlaridan foydalanilgan holda badiiy obrazli tarzda aks ettirilgan.