KLINIK ATAMALARDA LOTIN TILI: XALQARO STANDART VA AMALIY AHAMIYATI

Authors

  • Norqobilova Nurshoda Raxmatillayevna Author
  • Musurmonov Jamoliddin Faxriddin o‘g’li Author
  • Sayfullayeva Lola Sobitovna Author

Abstract

Ushbu maqolada klinik atamalarda lotin tilining xalqaro standart sifatidagi o‘rni va amaliy ahamiyati keng o‘rganilgan. Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatdiki, lotin terminlari anamnez yig‘ish (anamnesis), tashxis qo‘yish (diagnosis), retsept yozish (prescriptio), jarrohlik protseduralari (incisio, resectio, sutura), laboratoriya ko‘rsatkichlari (hemogramma, coagulatio, glycaemia, WBC, PLT) va patologik jarayonlarda (inflammatio, neoplasma, thrombosis) keng qo‘llaniladi. Talabalar lotin terminologiyasini bilgan holda kasalliklarni tez va aniq aniqlash, laboratoriya natijalarini to‘g‘ri talqin qilish va shifokorlar o‘rtasida samarali muloqot qilish imkoniga ega bo‘ladi. Shu bilan birga, ICD-10 va ICD-11 kodlash tizimida kasallik nomlarining 85% lotin ildizlariga asoslanganligi xalqaro standartning ahamiyatini ko‘rsatadi. Tadqiqot natijalariga ko‘ra, lotin atamalarini bilish talabalarning diagnostika aniqligi 30–35% ga oshishini, retsept yozishdagi xatoliklarni 22% dan 7% ga kamaytirishini va laboratoriya natijalarini talqin qilish tezligini 25% oshirishini ko‘rsatdi.

References

1. Musurmonov, J. F., & Sayfullayeva, L. S. (2025). Farmatsevtik atamashunoslik. Toshkent: Toshkent Davlat Tibbiyot Universiteti. https://doi.org/10.5281/zenodo.15289181

2. Musurmonov, J. F., Yo’ldosheva, C. I., & Sayfullayeva, L. S. (2025). Lotin tili - inson tanasining lingvistik kodi va tibbiyotdagi universallik tamoyili. Latin American Journal of Education, 5(6). https://lajoe.org/index.php/LAJoE/article/view/125

3. Musurmonov, J. F. O‘g‘li, & Israilova, M. N. (2025). Lotin tilining zamonaviy tibbiy yozuvdagi roli va uning xalqaro standartlashuvdagi ahamiyati. In Proceedings of the International Conference on Medicine, Science, and Education (Vol. 2, No. 5, pp. 85–90). Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.15558643zenodo.org

4. Sayfullayeva, L. S., Usmonova, S. D., & Musurmonov, J. F. O‘g‘li. (2025). Lotin tilining zamonaviy tibbiy ta’limdagi o‘rni: Integrativ yondashuvlar. International Conference on Interdisciplinary Science, 2(12), 34–38. https://doi.org/10.5281/zenodo.17839393

https://universalconference.us/universalconference/index.php/icms/article/view/6007

5. Sayfullayeva, L., Ergasheva, M., & Musurmonov, J. F. O‘g‘li. (2025). Farmatsevtik retseptlarda lotin tilining global standart sifatidagi o‘rni. International Conference on Advance Science and Technology, 2(5), 18–23. https://doi.org/10.5281/zenodo.17753135

https://universalconference.us/universalconference/index.php/icast/article/view/5927

6. Rashitova, J., Uralov, S., Soatmurotova, I., Sayfullayeva, L., & Musurmonov, J. F. O‘g‘li. (2025). Medical terminology. The principles of formation of clinical terms in the Greek language. The deontological significance of medical terminology. International Scientific Innovation Research Conference, 2(8), 46–51. https://doi.org/10.5281/zenodo.17780870

https://universalconference.us/universalconference/index.php/isirc/article/view/5971

7.

8. L.S. Sayfullayeva CHET TILLARI, LOTIN TILI VA TERMINOLOGIYA ASOSLARINI O ‘QITISHNING DOLZARB MUAMMOLARI

9. L.S. Sayfullayeva Lotin tilini o ‘qitish jarayonida axborot texnologiyalarining o ‘rni

10. Musurmonov, J. F. O‘g‘li. (2025, April 27). Zamonaviy tibbiyotda kasallik nomlarining lotin tilidagi tuzilishi va klinik diagnostikadagi ahamiyati [Certificate of publication]. Acumen: International Journal of Multidisciplinary Research. RB IF (Impact Factor): 10.41 / 2024.

11. Standring, S. Gray's Anatomy: The Anatomical Basis of Clinical Practice. 42nd Edition. Elsevier, 2020.

12. International Federation of Associations of Anatomists (IFAA). Terminologia Anatomica. Thieme, 2019.

13. International Federation of Associations of Anatomists (IFAA). Nomina Histologica. 2nd Edition, 2018.

14. World Health Organization (WHO). International Nonproprietary Names (INN) for Pharmaceutical Substances. WHO, 2021.

Downloads

Published

2025-12-09